آنجا دیگر خبری از شلوغی خیابان امام خمینی و آن همه رفت و آمد نیست. در حالی که در یک دنیا زیبایی قدم میزنید، نسیم خنک میوزد و تپیدن قلب تهران قدیم را به خوبی احساس می کنید.
جاذبه های نمادین پایتخت دعوتتان میکنند تا تهران پر هم همه را پشت سر بگذارید و وارد خیابان هایی شوید که روزگاری بیشترین دیدنی ها را در خود جای داده بودند. همان هایی که زیر سقف دودی تهران امروز گمشدهاند و به جای دیدینی های پایتخت، لقب جاذبه های تاریخی تهران را به خود اختصاص دادهاند. جایی مثل باغ ملی که نخستین فضای سبز عمومی پایتخت بود و سردر آن تا قبل از احداث برج آزادی به عنوان نماد شهر شناخته میشد. با صفحه گردشگری مجله دلتا بمانید تا برای دیدن سردر باغ ملی به تهران قدیم سفر کنیم.
سر در باغ ملی
اینجا هر روز تعداد بیشماری گردشگر، چه خارجی و چه داخلی را به سوی خود میکشاند. همه را در همان ابتدای بازدید محو کاشی کاری های زیبایش میکند و معماری منحصر به فردش را به رخ رهگذران میکشد. اصلاً خیابان امام خمینی حال و هوای ویژه ای دارد. این خیابان شاید پر همهمه و پر ترافیک باشد، اما ممتاز ترین سازه ها را در خود جای داده است. سردر باغ ملی یکی از بناهای این خیابان است که روزگاری به عنوان نماد این کلانشهر شناخته میشد و امروزه تبدیل به جاذبه ای تاریخی و خیره کننده، بین دیگر جاهای دیدنی تهران شده است.
در زمان قاجار این سردر دروازه ای برای ورود به میدان مشق بود که در زمان فتحعلی شاه قاجار به عنوان منطقهای نظامی و برای تمرین رزمی قشون استفاده میشد. یکی از بزرگترین میدان های نظامی تهران. این میدان در دوره ناصرالدین شاه مورد مرمت قرار گرفت و دیواری با طاقهای آجری گرداگرد آن کشیده شد. دروازه ای زیبا با یک درِ دو لنگه و دو طاق نمای نصب شده در جوارش که گاهی ناصرالدین شاه از بالای آن مشق نظامیان را تماشا میکرد.
پس از آن طرح برپایی نخستین باغ همگانی (پارک) شهر تهران، در زمین های میدان مشق انجام گرفت و نام این میدان به باغ ملی تغییر یافت؛ اما کم کم سر و کله ساختمان ها در آن پیدا شد و کاربری های تازه ای پیدا کرد. سازه های موجود در محدوه این میدان از دوران گذشته همچنان بر جای ماندهاند.
سردر باغ ملی از کجا آمد؟
در سال ۱۲۷۸، محمد حسین خان سپهسالار، دروازهای زیبا با دو لنگه در و دو طاق نمایِ مجاور آن، در شمال خیابان و میدان سپه (امام خمینی فعلی) نصب کرد که ناصرالدین شاه از بالای آن مشق نظامیان را تماشا میکرد.
پس از آن رضا خان که بر تخت شاهی تکیه نزده بود، دستور ساخته شدن سردر باغ ملی را صادر کرد و محدوده میدان مشق صاحب یک سردر جدید شد. و کمی بعد همه ساختمان های مجاور آن به دستور مستقیم رضا خان ساخته و دستور تخریب دروازه قبل اجرا شد.
در نخستین سالهای وزارت جنگ پهلوی اول، قسمت غربی میدان و بناهای دیگر به باغ ملی تبدیل شد و سردر بزرگ الماسیه را بر سردر باغ ملی نصب کردند. در همین زمان بود که نیم تنه رضا پهلوی بر بالای سردر نصب شد. این نیم تنه تا آخر دوره پهلوی دوم، سر جای خود بود؛ اما در دوران انقلاب آن را سرنگون کردند.
معماری سردر باغ ملی
این سردر توسط جعفرخان معمار کاشانی، طراحی و ساخته شده است؛ استاد اسماعیلی سفت کاری بنا را انجام داده و کریم منیژه ستونها را ساخته است؛ البته در این میان نباید هنر ساخت کاشیِ استاد خاک نگار مقدم و کاشیکاری استاد حسین کاشی پز را نیز فراموش کرد.
این بنا ترکیبی از سبک معماری ایرانی-اروپایی معروف به سبک رضا خانی است و در کاشی کاری ها و کلاه فرنگی بیش از هر جای دیگر خود نمایی میکند. هشت ستون آجری در نمای بیرونی این سردر دیده می شود که به صورت جفت طراحی و ساخته شده اند.
پهنای این سردر حدود 28 متر است که البته در قدیم دو اتاق نگهبانی و بازرسی نیز در قسمت غربی و شرقی قرار داشت و بر پهنای آن میافزود.
در بخش بالای سردر باغ ملی جایگاه دیدهبانی، و نقاره زنی وجود دارد. اتاقکی در بالای ورودی میانی که به صورت کلاه فرنگی است و الهاماتی از معماری روسیه در آن به چشم میخورد. در قدیم این اتاقک نقارخانه بود و مردم تهران با نواختن شیپور در آن از طلوع و غروب خورشید باخبر میشدند.
خوشی در آن سوی دروازه
سردر باغ ملی دارای سه گذرگاه است؛ یک گذرگاه بزرگ در وسط که برای سواره روها استفاده می شد، به علاوه دو گذرگاه کوچک تر برای پیاده ها در دو طرف که امروزه اثری از گذرگاه بزرگ دیده نمی شود.
دو لنگه در آهنی، با طرح های برنز کاری شده شامل طرحهای گل و مرغ شبیه اژدها یا پرنده خیالی هما، طرح شیر و خورشید، و سر شیر که به شکل زیبایی مشبک کاری شدهاند.
45 کتیبه روی کاشی هستند و دو کتیبه ف کاری نیز در بنا تعبیه شده نقش و نگارهایی است که به رنگ لاجوردی، فیروزهای، کرم، زرد، قهوهای، طلایی، قرمز، سفید و سبز در آن دیده میشود، چیزی که این سردر را به سازه زیبا و تماشایی تبدیل کرده است.
آنجا دیگر خبری از شلوغی خیابان امام خمینی و آن همه رفت و آمد نیست. در حالی که در یک دنیا زیبایی قدم میزنید، نسیم خنک میوزد و تپیدن قلب تهران قدیم را به خوبی احساس می کنید.
شاید شما هم از آن دسته افراد هستید که با شنیدن نام تهران قدیم به محله ای قدیمی میاندیشند که در آنجا فقط میتوانید به تاریخ سفر کنید و حتماً هم سردر باغ ملی برایتان همین را تداعی میکند، اما جالب است به شما بگویم سخت در اشتباهید. کافیست از آن گذر کنید و به آن سوی دروازه بروید.
چطور برویم؟
آدرس: استان تهران، شهر تهران، خیابان امام خمینی
نکته: این جاذبه در محدوده طرح ترافیک قرار دارد پس برای استفاده از ماشین شخصی، زمانبندی های لازم را انجام دهید.
اتوبوس: به ایستگاه خیام بیایید و از آنجا با کمی پیاده روی به سردر باغ ملی برسید.
مترو: به ایستگاه مترو امام خمینی برسید و تا سر در باغ ملی کمی پیاده روی کنید.
همچنین بخوانید:
موزه مقدم ، خانه ای به بلندای تاریخ
یگانه تخت جمشید ، یادواره امپراتوریِ جهان (+ویدئو)
باغ بهشت و قمصر و بوی گلاب ناب
تور تایلند شما را به فی فی خواهد برد
سردر ,باغ ,ملی ,های ,تهران ,میدان ,باغ ملی ,سردر باغ ,را به ,امام خمینی ,در آن ,جاهای دیدنی تهران
درباره این سایت